Damla Sulama Filtrelerinde Tıkanma Problemi Nasıl Çözülür
Damla sulama sistemleri için en önemli sorunlardan biri olarak, filtrelerde yaşanabilecek olan tıkanmalar gösterilebilir. Damla sulama filtreleri, belli bir çalışma zamanı sonrasında katı partiküller, organik bileşikler ve kireç gibi etkilerle tıkanabilmektedir. Sulama sistemlerinin önemli ekipmanları olan sprinklerin ve damlatıcıların tıkanma durumu ile karşılaşmaması için damla sulama filtreleri kullanılır ve buralarda yaşanabilecek tıkanmalar sistemin maliyeti ni artırırken verimi de düşürür. Bu nedenle damla sulama filtrelerinde tıkanma problemi, acil olarak çözüm üretilmesi gereken bir sorundur.
Sulama sistemlerinde kullanılmakta olan sulardan tıkamaya neden olan yabancı maddelerden uzaklaştırılma işlemine filtrasyon denirken; filtrasyon sulama sisteminde kullanılan damlatıcı, sprink, vana v.b ekipmanlara yabancı maddelerin girmesini engellemek için en iyi çözüm damla sulama filtreleridir. Ekipmanlarda yaşanacak olan tıkanmaları ve özellikle de tıkanan damlatıcıyı bulma işlemiyle onları temizleme süreci, gerekirse de değiştirilmesi pahalı ve zahmetli bir çalışma gerektirmektedir. Bu nedenle filtrasyon amaçlı kullanılan ekipmanlar, bir sulama sisteminin en önemli kontrol birimidir.
Doğru Damla Sulama Filtresi Türü Seçimi
İstenilen kalitede filtre işlemi ile kaliteli su elde etmeyi amaçlarken, su kaynağına ve kullanım yerine göre de en uygun damla sulama filtre ekipmanları seçmek gerekmektedir. Damla sulama filtre seçimine yönelirken; maksimum ve minimum su basıncı, su kaynağı cinsi (yer altı-yer üstü), gelecekteki ihtiyaçlar ve modifikasyonlar, gerekli su akışı (kapasite), gerekli su kalitesi, gerekli filtrasyon (gözenek büyüklüğü veya mikron), ön filtreleme gereksinimi gibi parametreleri göz önünde bulundurarak hareket etmek gerekiyor.
Kuyu suları için seçim için hidrosiklon, otomatik disk filtre, otomatik seperatör filtre türüne yönelmek yerinde olacaktır. Nehir, kanal, gölet, baraj suları için ise hidrosiklon, gravel filtre, otomatik seperatör filtre seçimleri doğru çözüm olacaktır. Göl, nehir sularında katı madde silt bulunuyorsa da gravel filtre doğru olacaktır. Kuyu, göl, nehir sularında mil bulunuyorsa da hidrosiklon, gravel filtre, otomatik disk filtre türlerine yönelim olabilir.
Damla Sulama Filtre Tıkanmalarına Çözümler
Damla sulama filtre tıkanmaları için bazı önemli hususları gözden geçirerek, tıkanmaların önüne geçebilirsiniz. Henüz pompa çalıştırılmadan, filtrenin tıkalı olup olmadığını gözden geçirmek gerekir. Bunun için de disk yada seperatör filtrenin kapağı açılarak filtre içinin temiz olduğu kontrol etmek yerinde olacaktır. Sulama yapılırken, eğer giriş basıncı artar ve çıkış basıncı düşerse, filtre tıkandığına işaret olacaktır. Giriş ile çıkış basınçları arasında 1 Atü (yada 1 bar) yada daha fazla fark ortaya çıkarsa filtrenin temizlenmesi gerekecektir. Eğer tek basınç saati olan filtre kullanılıyorsa, yaşanacak olan titreme de bu durumu göstermektedir.
Damla Sulama Borularının Temizliği
Damla sulama sistemlerinde filtre kullanılıyor olsa da, borularda tıkanmalar ortaya çıkabilmektedir. Bu durum karşısında; damla sulama borularını temizlemek ve bitki besin maddesi gereksinimini karşılamak amacıyla sulama sezonu boyunca fosforik asit veya nitrik asit uygulaması yapmak kaçınılmaz olabilir. Sulama uygulaması yapılacak olan sezon boyunca, 15-21 günde bir olacak biçimde dekara 1 litre gelecek şekilde bu çalışmanın yapılması gerekecektir. Bu asit çalışmasına gidilmeden, yeterli basınca ulaşana kadar temiz su verilmelidir. Asit uygulaması ise yarım saat süreyle yapılmalıdır. Sonrasında da borularda asitli su kalmaması için yeteri miktarda (en az yarım saat) temiz su akıtılmalıdır. Sulama sezonunda 3-4 kez, boru içerisine gitmiş olan pisliklerin temizlenmesi amacıyla boru sonları açılarak temiz su gelinceye kadar sisteme su verilmesi de oldukça fayda sağlayacaktır. Sulama uygulaması yapılırken, damla sulama borularına olabilecek böcek zararları da önlem alınması gereken bir konudur. Böcek ilacı uygulaması, ilk sulamada ve sonraki her iki sulamada bir yapıldığında faydalı olacaktır. Hem asit uygulamasında hem de böcek ilaçlamasında, uzmanlar tarafından belirlenen malzemeler önerilen miktarlarda kullanılmalıdır.